Ο εφιάλτης της ύφεσης σε Ευρώπη και ΗΠΑ, η ανικανότητα των χαρασσόντων πολιτική στην ευρωζώνη να βρουν μία αξιόπιστη λύση στην κρίση προκαλώντας έτσι την επιδείνωσή της και οι όλο και πιο μαύρες εκτιμήσεις για το τραπεζικό σύστημα, κρατούν άγρυπνες τις αγορές στέλνοντας τις μετοχές ακόμη χαμηλότερα, το κόστος δανεισμού και τα ασφάλιστρα κινδύνου ακόμη υψηλότερα και τους επενδυτές να αναζητούν ακόμη πιο έντονα, ασφαλή επενδυτικά καταφύγια.
ΔΥΣΟΙΩΝΟ ΤΟ OUTLOOK
Την περασμένη εβδομάδα, σε ανακοίνωσή τους οι αξιωματούχοι της Fed τόνισαν πως διαπιστώνουν «σημαντικό κίνδυνο καθοδικής απόκλισης του outlook της οικονομίας», γεγονός που τρόμαξε τις αγορές.
Ο μεγαλοεπενδυτής κ. George Soros δήλωσε μάλιστα ότι η αμερικανική οικονομία βρίσκεται ήδη σε νέα ύφεση, ενώ πρόσθεσε ότι οι αντιδράσεις των Ρεπουμπλικάνων στο πακέτο μέτρων του κ. Μπάρακ Ομπάμα για την τόνωση της οικονομίας είναι υπεύθυνες για την κατάσταση της ανάπτυξης. Οπως σημείωσε, οι χαράσσοντες πολιτική στην ευρωζώνη κάνουν συνεχώς λάθη δημιουργώντας έτσι μία κατάσταση πιο επικίνδυνη για το παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα απ' ότι ήταν η κατάρρευση της Lehman Brothers, το 2008. Οπως υπογραμμίζει, η εκτίμησή του πως δύο ή τρεις από τις μικρές χώρες της ευρωζώνης θα πρέπει να χρεοκοπήσουν και να αποχωρήσουν από το ευρώ, παραμένει.
Επίσης, σε μεγάλη προς τα κάτω αναθεώρηση των προβλέψεών του για την ανάπτυξη στην ευρωζώνη και τις ΗΠΑ προχώρησε την περασμένη εβδομάδα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, λόγω της κρίσης χρέους στην Ευρώπη και της αργής ανάκαμψης στις ΗΠΑ, εντείνοντας και αυτό με τη σειρά του τον φόβο και την αβεβαιότητα στις αγορές. Συγκεκριμένα, εκτιμά ότι το 2011 η ανάπτυξη στην ευρωζώνη θα φτάσει στο 1,6% και στο 1,1% το 2012, έναντι 2% και 1,7% που προέβλεπε μόλις τον περασμένο Ιούνιο. Σε ό,τι αφορά τις ΗΠΑ, το ΔΝΤ εκτιμά ότι η ανάπτυξη θα φτάσει το 1,5% το 2011 και το 1,8% το 2012, αντί για 2,5% και 2,7% αντίστοιχα που πρόβλεπε προηγουμένως.
ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗΣ...................................................................... Οπως αναφέρει σε άρθρο του στους «FT» ο κ. Ρότζερ Αλτμαν, ιδρυτής και πρόεδρος της Evercore Partners και πρώην υφυπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, το να διολισθήσουν ξανά οι οικονομίες της Αμερικής και της δυτικής Ευρώπης, σε ένα περιβάλλον όπου η ανεργία είναι πολύ υψηλή, θα είναι καταστροφικό και θα προκαλέσει σοκ σε καταναλωτές, επιχειρήσεις και αγορές. Οπως επισημαίνει, η απασχόληση θα επιδεινωθεί και θα σημειωθούν τεράστια ελλείμματα και χρέη, οδηγώντας στην επανάληψη του 1937, όταν η Αμερική ξαναβούτηξε στην ύφεση, μετά τα τρία χρόνια ανάκαμψης από το μεγάλο κραχ. Οπως υποστηρίζει ο επικεφαλής οικονομολόγος της Generali Investments κ. Κλάους Βίενερ, εκτός από την πολιτική αβεβαιότητα που ταλανίζει τις αγορές, στην εξίσωση προστίθεται και η σοβαρή μακροοικονομική επιβράδυνση και οι πιέσεις που ασκούνται στις αγορές είναι πολύ δύσκολο να χαλαρώσουν σύντομα. Η Κίνα ήταν μία από τις περιοχές που η οικονομική ανάπτυξη ήταν αρκετά ισχυρή και εάν υπάρξει και εκεί πρόβλημα, τότε σίγουρα τα πράγματα δεν διαγράφονται αισιόδοξα για τα risk assets. Παράλληλα, το φινλανδικό κέντρο ερευνών Pellervo σημειώνει πως η οικονομία της ευρωζώνης θα εισέλθει σε ύφεση το 2012 και η διάλυση ζώνης του ευρώ είναι συνεπώς μία ρεαλιστική πιθανότητα. Οπως επισημαίνει, οι επιχειρήσεις στην ευρωζώνη αναβάλουν τις επενδύσεις τους και οι καταναλωτές περιορίζουν τις δαπάνες τους εξαιτίας της αβεβαιότητας για την κρίση χρέους στην Ελλάδα και της έλλειψης αποφασιστικότητας εκ μέρους των αξιωματούχων της ευρωζώνης. Η καθυστέρηση αυτή αυξάνει το κόστος διάσωσης του ευρώ και κάνει τον κίνδυνο διάλυσης μία ζωντανή απειλή.
ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ DEFAULT ΕΧΕΙ ΗΔΗ ΑΠΟΤΙΜΗΘΕΙ
Οι οικονομολόγοι δεν βλέπουν να υπάρχουν και πολλές πιθανότητες οι χαράσσοντες πολιτική στην Ευρώπη να λύσουν το θέμα της Ελλάδας σύντομα, κάτι που θα δώσει συνέχεια και στην έντονη μεταβλητότητα των διεθνών αγορών. Επισημαίνουν μάλιστα πως η απειλή για default της χώρας ακόμη και τον Οκτώβριο είναι υπαρκτή. Για να αποφύγει κάτι τέτοιο, η Ελλάδα θα πρέπει να εφαρμόσει άμεσα τις τρεις δεσμεύσεις της προς την τρόικα - περαιτέρω δημοσιονομικά μέτρα, ένα ρεαλιστικό πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων και επιτυχία του PSI ). Η Fitch εκτιμά ότι η Ελλάδα θα χρεοκοπήσει, αλλά δεν θα βγει από την ευρωζώνη. Κατά την άποψη του οίκου αξιολόγησης, η έξοδος της χώρας από την ευρωζώνη θα ήταν «οικονομικά παράλογη», ενώ επισημαίνει ότι θα δημιουργήσει ένα «δυσάρεστο προηγούμενο» που θα «υπονομεύσει θανάσιμα την αξιοπιστία και τη δέσμευση άλλων κρατών-μελών». Επίσης, όπως τόνισε στο Reuters ο κ. Τόνι Στρίνγκερ, αναλυτής της Fitch «όσο μεγαλύτερο είναι το haircut που θα δεχτούν οι ομολογιούχοι, τόσο καλύτερες θα είναι οι προοπτικές για το ελληνικό κράτος, από άποψη προοπτικών πιστωτικής ποιότητας μετά τη χρεοκοπία». Για την αγορά, το θέμα δεν είναι το εάν η Ελλάδα θα χρεοκοπήσει, αλλά το πότε και το πώς, σημειώνει η στρατηγική αναλύτρια της Rabobank κυρία Τζέιν Φόλεϊ. Ενα ελεγχόμενο default θα ήταν ξεκάθαρα πολύ λιγότερο επίπονο και καταστροφικό για την Ελλάδα αλλά και για την ευρωζώνη. Μία άτακτη χρεοκοπία θα στείλει κύματα πανικού και σοκ σε ολόκληρο το τραπεζικό σύστημα της Ευρώπης, προσθέτει η κυρία Φόλεϊ. Ο επικεφαλής επενδυτικής στρατηγικής της Baring Asset Management κ. Κίεμ Ντο επισημαίνει πως τα χρονικά όρια στενεύουν για την Ελλάδα και είναι ξεκάθαρο πως η έλλειψη της έκτης ή της οποιασδήποτε δόσης από εδώ και στο εξής, ισούται με αναγκαστικό ισχυρό haircut των ελληνικών κρατικών ομολόγων. Αυτό θα προκαλέσει ντόμινο συνεπειών σε Ισπανία, Ιταλία και Πορτογαλία. Αυτό φοβάται η αγορά και κανείς δεν μπορεί να το αποκλείσει ότι ίσως και να χρειαστεί να γίνει.
H Νοmura
H Νοmura σημειώνει πως αν και τελικά η Ευρώπη θα καταφέρει, αν και με δυσκολία βέβαια, να επιβιώσει, ωστόσο, η ανικανότητα και η απροθυμία των χαρασσόντων πολιτική να αναλάβουν ταχέως δράση, αυξάνει τον κίνδυνο για εξαιρετικά αρνητικές συνέπειες, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην ευρωζώνη συνολικά. Ο ιαπωνικός οίκος δίνει 20% πιθανότητα η Ελλάδα να κηρύξει default, είτε λόγω της άσχημης κατάληξης με τις διαπραγματεύσεις με την τρόικα είτε λόγω της αποτυχίας των χωρών να εφαρμόσουν τις αποφάσεις της 21ης Ιουλίου. Σε αυτήν την περίπτωση η ΕΚΤ θα σταματήσει να στηρίζει τις ελληνικές τράπεζες και η Ελλάδα θα μπει σε περίοδο βαθιάς ύφεσης της τάξης του 10%-12%, ενώ η Ευρώπη θα αναγκαστεί να τριπλασιάσει το μέγεθος του EFSF να εμποδίσει την κρίση σε Ισπανία και Ιταλία. Ο κλοιός έχει στενέψει πλέον επικίνδυνα στην ευρωζώνη. Ο,τι έχει γίνει μέχρι τώρα από τους ηγέτες, αντί να περιορίσει την κρίση, έχει εντείνει την απειλή του default. Eτσι, η Barclays Capital εκτιμά ότι η ΕΚΤ θα μειώσει τα επιτόκια στις 6 Οκτωβρίου στο 1,25% σε μία προσπάθεια να ηρεμήσει τις εντάσεις στις αγορές, καθώς, όπως δείχνουν τα πράγματα, ο κίνδυνος ενός σκληρού restructuring στην Ελλάδα έχει αυξηθεί σημαντικά. Ο επικεφαλής επενδύσεων της Threadneedle Investments κ. Μαρκ Μπούργκες σημειώνει ότι το default της Ελλάδας είναι βέβαιο, όμως αυτό που έχει τη μεγαλύτερη σημασία πια για την Ευρώπη είναι ο περιορισμός της κρίσης και όχι το εάν χρεοκοπήσει η Ελλάδα, κάτι που οι αγορές έχουν ήδη αποτιμήσει.
ΧΤΥΠΗΜΑΤΑ ΣΤΙΣ ΤΡΑΠΕΖΕΣ
H κρίση είναι ξεκάθαρο ότι έχει χτυπήσει την καρδιά της ευρωζώνης και πλέον απειλούνται ανοιχτά οι ευρωπαϊκές τράπεζες. Την περασμένη εβδομάδα ο οίκος Standard and Poor's υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα επτά ιταλικών τραπεζών και η Moody΄s την πιστοληπτική ικανότητα της Bank of America, της Wells Fargo και της Citigroup καθώς και τη μακροπρόθεσμη πιστοληπτική αξιολόγηση για τις καταθέσεις οκτώ ελληνικών τραπεζών, ενώ λίγες ημέρες πριν η Moody's - και πάλι - είχε υποβαθμίσει γαλλικές τράπεζες και η Fitch είχε απειλήσει ανοιχτά τη Γερμανία και τις τράπεζές της, αν αφήσει να διαιωνίζεται η κρίση χρέους στη Γηραιά Ηπειρο. Επιπλέον, έντονες ανησυχίες προκάλεσε τόσο η είδηση για το μπλόκο της Κίνας στις ευρωπαϊκές τράπεζες όσο και τα νέα ότι μεγάλες εταιρείες έχουν ήδη αποσύρει τις καταθέσεις τους από τις ευρωπαϊκές τράπεζες, γεγονός που υπογραμμίζει τους έντονους φόβους που υπάρχουν πλέον γύρω από την αξιοπιστία και τη σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος τονίζοντας την απόλυτη έλλειψη εμπιστοσύνης που υπάρχει πλέον στην αγορά. Σύμφωνα με το Reuters, η κεντρική τράπεζα της Κίνας και άλλη μία κινεζική τράπεζα σταμάτησαν τις ανταλλαγές νομισμάτων και τις συναλλαγές στην προθεσμιακή αγορά συναλλάγματος με αρκετές ευρωπαϊκές τράπεζες, λόγω της κρίσης χρέους στην Ευρώπη. Η βρετανική εταιρεία Lloyds ανακοίνωσε ότι απέσυρε από ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα μεγάλο μέρος των καταθέσεών της, ενώ γνωστή έγινε και η απόφαση του γερμανικού ομίλου Siemens να αποσύρει 500 εκατ. ευρώ από τη γαλλική τράπεζα Soci?t? Gen?rale και να εμπιστευτεί τα κεφάλαιά της στην ΕΚΤ. Αν και η Siemens εξήγησε ότι η κίνησή της αυτή δεν έχει να κάνει με την αξιοπιστία της τράπεζας, ωστόσο ενέτεινε τις ανησυχίες στην αγορά, καθώς είναι γνωστό ότι οι μεγάλες γαλλικές τράπεζες βρίσκονται πλέον σε πολύ επικίνδυνη κατάσταση λόγω της έκθεσής τους στα ελληνικά ομόλογα. Επίσης, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προειδοποίησε την περασμένη εβδομάδα ότι οι ευρωπαϊκές τράπεζες αντιμετωπίζουν περίπου 300 δισ. ευρώ σε δυνητικές ζημιές από την κρίση χρέους στη ζώνη του ευρώ και κάλεσε τις τράπεζες να αντλήσουν και νέα κεφάλαια ώστε να διασφαλιστεί η σταθερότητα του χρηματοοικονομικού συστήματος.
ΔΙΑΣΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΚΕΦΑΛΑΙΟΠΟΙΗΣΗ
Σε συνέντευξή του στη γαλλική εφημερίδα «Le Figaro», ο επίτροπος της ΕΕ για την Εσωτερική Αγορά κ. Μισέλ Μπαρνιέ τόνισε ότι δεν αποκλείει το ενδεχόμενο ανακεφαλαιοποίησης ορισμένων ευρωπαϊκών τραπεζών και υπογράμμισε ότι «η εποχή που μπορούσαμε να διασώσουμε τις τράπεζες με τη βοήθεια των φορολογουμένων έχει τελειώσει», ωστόσο δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο ορισμένες τράπεζες να έχουν ανάγκη τη βοήθεια του κράτους. Η στενή σχέση μεταξύ της επιδείνωσης της αξιοπιστίας των χωρών της ευρωζώνης και των τραπεζών, ήταν κάτι που οι χαράσσοντες πολιτική στην Ευρώπη και η ΕΚΤ, επανειλημμένως αρνήθηκαν να το δουν και να το παραδεχτούν, από την αρχή της ελληνικής κρίσης, στα τέλη του 2009 μέχρι και σήμερα, σημειώνει ο επικεφαλής οικονομολόγος της UBS κ. Τζορτζ Μάγκνους. Εάν είχαν βρει το κουράγιο, εάν είχαν τολμήσει να το εξηγήσουν αυτό στους ψηφοφόρους τους, έναν χρόνο πριν, το κόστος της επανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών θα ήταν πολύ χαμηλότερο των 300-500 δισ. ευρώ που αγγίζει τώρα.
ΑΝΗΣΥΧΗΤΙΚΟ ΓΕΓΟΝΟΣ
Το γεγονός ότι αυτή η λανθασμένη γραμμή έχει αγγίξει την Γαλλία είναι εξαιρετικά ανησυχητικό. Oι γαλλικές τράπεζες κατέχουν περισσότερο ελληνικό χρέος από οποιαδήποτε άλλη χώρα και τα χθεσινά δημοσιεύματα ότι η BNP Paribas ψάχνει για κεφάλαια στη Μέση Ανατολή, υπογραμμίζει ακόμη περισσότερο την επιτακτική ανάγκη που έχουν οι ευρωπαϊκές τράπεζες για κεφάλαια. Ο κ. Μάγκνους τονίζει ότι εάν οι χαράσσοντες πολιτική στην ευρωζώνη δεν κάνουν τίποτα περαιτέρω και δεν καταλήξουν σε μία αξιόπιστη λύση, σίγουρα η Ευρώπη θα ζήσει το δικό της Kreditanstalt - η κατάρρευση της μεγαλύτερης τράπεζας της Αυστρίας το 1931. Σύμφωνα με τον επικεφαλής οικονομολόγο της Capital Economics κ. Τζον Χίγκινς, οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν συσσωρεύσει μεγάλα επίπεδα κρατικού χρέους και ούτε και οι ίδιες οι κυβερνήσεις δεν είναι σε θέση να προσφέρουν νέα στήριξη. Ετσι αναμένεται να υπάρξει περαιτέρω κλιμάκωση της κρίσης της ευρωζώνης στο μεσοπρόθεσμο διάστημα, η οποία θα αφορά το default τουλάχιστον ενός κράτους και την πιθανή του έξοδο από την νομισματική ένωση. Οπως υποστηρίζει και ο επικεφαλής οικονομολόγος της High Frequency Economics κ. Καρλ Γουέιντμπεργκ, σήμερα αυτό που πρέπει να απασχολεί τους πάντες στην Ευρώπη αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο, είναι η διάσωση των τραπεζών.
ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΔΙΕΞΟΔΟΣ
Οι αναλυτές τονίζουν πως είναι παραπάνω από ξεκάθαρο πως η αγορά ομολόγων συνεχίζει να εκτιμά το ελληνικό default με απόλυτη βεβαιότητα και να υπογραμμίζει πως δεν υπάρχει διέξοδος από αυτό. Οπως σημειώνουν, ακόμη και τώρα είναι πιθανό η ΕΕ να...κλωτσήσει το τενεκεδάκι παρακάτω στον δρόμο για την Ελλάδα, για μερικούς ακόμη μήνες με μία ακόμη διάσωση-βοήθεια, όμως το κόστος αυτού πλέον θα είναι εξαιρετικά υψηλό λόγω του πολύ χαμηλού πλέον ο βαθμού ανάκτησης (recovery rate) για τους ομολογιούχους. Ισως λοιπόν, εξηγούν οι αναλυτές, και να είναι πολύ καλύτερο να δοθεί χρηματοδότηση στην Ελλάδα μετά το default ή να χρησιμοποιηθούν αυτά τα κεφάλαια για την ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού συστήματος μετά τις ζημιές που είναι πια αναπόφευκτες. Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Barclays Capital κ. Τζούλιαν Κάλοου επισημαίνει πως η εντάσεις στην ευρωζώνη έχουν πλέον αγγίξει επικίνδυνα επίπεδα ειδικά σε ό,τι αφορά κάποια τραπεζικά συστήματα, γεγονός που καταδεικνύει ότι υπάρχει πολύ μεγαλύτερη ανάγκη για κινητοποίηση των Αρχών της ΕΕ. Κέρδος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου