Κρυφός πόλεμος για 1 δισ. βαρέλια

zoom

H υπόθεση με την οποία καταπι­άνεται το βιβλίο «Η απόρρητη ιστορία του Αιγαίου», που κυ­κλοφόρησε την περασμένη Δευτέρα από τις εκδόσεις «Το Ποντίκι», έχει να κάνει με τη διαμόρφωση των σχέσεων Ελλάδας - Τουρκίας - ΗΠΑ από το 1974 που ξεκίνησε η αμφισβήτηση της ελ­ληνικής κυριαρχίας στο Βόρειο Αιγαίο μέχρι και σήμερα που αυτή η αμφισβή­τηση έχει παγιωθεί και επεκταθεί σε ολόκληρο τον θαλάσσιο χώρο που βρί­σκεται μεταξύ των δύο χωρών. 

Η περίληψη αυτής της «απόρρητης ιστορίας» έχει ως εξής: Σε περιοχή του ελληνικού «οικοπέδου» υπάρχουν ένα δισεκατομμύριο (1.000.000.000) βαρέλια πετρέλαιο, όπως τουλάχιστον καταγράφεται στα απόρρητα τηλεγρα­φήματααμερικανικών διπλωματικών υπηρεσιών, τα οποία θα παρουσιάζο­νται αυτούσια. Το τεράστιο αυτό κοίτα­σμα δεν αξιοποιείται από την Ελλάδα, καθώς οι γείτονες Τούρκοι αμφισβη­τούν με απειλές πολέμου την κυριό­τητα του οικοπέδου. Οι «ουδέτεροι»... φίλοι και «σύμμαχοι» Αμερικανοί ανα­λαμβάνουν να προωθήσουν έναν συμ­βιβασμό θέτοντας, τελικά, ολόκληρη την περιοχή υπό τον έλεγχό τους και πουλώντας ταυτόχρονα την εξοπλιστι­κή τους πραμάτεια και στους δυο αντι­μαχόμενους. 

Πετρέλαιο και χρέος........................  1Το εκτιμώμενο – από τους Αμερικα­νούς – κοίτασμα (στη Θάσο) μας οδηγεί σε κάποιους αριθμούς ιδιαίτερα σημα­ντικούς για τη σημερινή χρεοκοπημένη και υποθηκευμένη Ελλάδα. Ο πρώτος απ’ αυτούς τους αριθμούς προκύπτει από τον πολλαπλασιασμό του ενός δισεκατομμυρίου βαρελιών επί την τρέ­χουσα τιμή του πετρελαίου. Ο αριθμός που προκύπτει αντιστοιχεί, πάνω - κά­τω, στο 1/3 του ελληνικού (πριν από το κούρεμα) χρέους. Ακόμη ένας, σημαντικότερος, αριθμός προκύπτει από τον λογαριασμό των εισαγωγών όπλων που έγιναν με δανεισμό τα τελευταία τριάντα πέντε χρόνια προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι τουρκικές απειλές πολέμου και οι αμφισβητήσεις επί του ελληνικού «οικοπέδου». Σύμφωνα με μετριοπαθείς υπολογισμούς, ο δανει­σμός στον οποίο προχώρησαν οι ελ­ληνικές κυβερνήσεις προκειμένου να αγοραστούν όπλα τα τελευταία 35 χρό­νια, ισούται με 1/3 του ελληνικού χρέ­ους επίσης. 

Μιλώντας, όμως, για όπλα και εξοπλι­στικές δαπάνες, ο συνειρμός για χρήματα κάτω από το τραπέζι, μίζες και off shore προκύπτει δικαιολογημένα, οδη­γώντας στη βάσιμη υποψία ότι κάποιο σημαντικό τμήμα αυτών των κολοσσιαί­ων ποσών θα πρέπει να αναζητηθεί σε τράπεζες… εξωτικών και φορολογικών παραδείσων. Χαμένη, προφανώς, μαζί με τις μίζες είναι και η δυνατότητα του «καλολαδωμένου» πολιτικού συστήμα­τος να λειτουργεί τελικά με γνώμονα το κοινώς νοούμενο ευρύτερο συμφέρον της χώρας… 

Κάπως έτσι, λοιπόν, γράφεται δεκα­ετίες τώρα, μέχρι και σήμερα, η ιστο­ρία της τριγωνικής σχέσης Ουάσιγκτον - Αθήνας - Άγκυρας. Αυτήν την ιστορία, η οποία διατρέχει ολόκληρη τη μεταπο­λιτευτική περίοδο, θα επιχειρήσουμε να τη «δούμε» μέσα από τα αμερικανι­κά «χαρτιά» που έχουμε στα χέρια μας. Με τη βοήθεια αυτών των εγγράφων, θα επιχειρήσουμε το «ταξίδι» από το κοντινό παρελθόν, στο παρόν και το μέλλον των ελληνο-τουρκο-αμερικανι-κών σχέσεων. 

Το αμερικανικό καπέλο 

Υπό αυτήν την έννοια η υπόθεση την οποία περιγράφει «Η απόρρητη ιστο­ρία του Αιγαίου» έχει να κάνει με την ελληνοτουρκική αντιπαράθεση στο Αι­γαίο, η οποία συνεχίζεται ακμαία μέχρι σήμερα, παρ’ ότι οι δυο χώρες βρέθη καν στο χείλος του πολέμου τέσσερις φορές τα τελευταία τριάντα πέντε χρό­νια: Το 1974 με την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, το 1976, το 1987 και το 1996. Το αντικείμενο της ελληνοτουρ­κικής αντιπαράθεσης είναι η κυριαρ­χία επί του Αιγαίου και η κατοχύρωση δικαιωμάτων επί του προσδοκώμενου ορυκτού - πετρελαϊκού του πλούτου. Το απτό, όμως, αποτέλεσμα της παγιω­μένης επί δεκαετίες ελληνοτουρκικής διπλωματικής σύγκρουσης είναι ότι τε­λικά οι ΗΠΑ έχουν θέσει το Αιγαίο κάτω από τη ΝΑΤΟϊκή τους ομπρέλα και κατά συνέπεια κάτω από τον απόλυτο έλεγχό τους. 

Χειροπιαστά κέρδη από τον ελληνο­τουρκικό ανταγωνισμό αποκομίζουν επίσης οι πολεμικές βιομηχανίες πρώ­τα και κύρια των ΗΠΑ, αλλά και της Γερ­μανίας, της Γαλλίας, της Βρετανίας και της Ρωσίας. Κέρδη κολοσσιαία, καθώς οι δύο χώρες ξοδεύουν μέχρι και το 5% επί του ΑΕΠ τους! Ξοδεύουν... μέ­χρι χρεοκοπίας. 

Κάπως έτσι λοιπόν – ειδικά για τη χρεοκοπημένη σήμερα Ελλάδα –, ακό­μη κι αν τελικά στο Αιγαίο υπάρχουν πετρέλαια, τα προσδοκώμενα έσοδα βρίσκονται ήδη στα χέρια των πιστω­τών της. Αυτών δηλαδή – Αμερικανών, Γερμανών, Γάλλων και λοιπών εντιμό­τατων ομολογιούχων – που δάνειζαν τις ελληνικές κυβερνήσεις για να ξο­δέψουν τα μισά στις πολεμικές τους βιομηχανίες, με τις συνακόλουθες μίζες και τα υπόλοιπα για την ικανοποίηση της εγχώριας πολιτικής πελατείας...

Τα έγγραφα 

Ο σκελετός επάνω στον οποίο οικο­δομήθηκε «Η απόρρητη ιστορία του Αιγαίου» αποτελείται από εμπιστευτι­κά, απόρρητα και άκρως απόρρητα έγγραφα. Ο αριθμημένος κατάλογος που ακολουθεί παρουσιάζει – με τη σειρά που εμφανίζονται στις σελίδες του βι­βλίου – το πρωτογενές υλικό, το οποίο προέρχεται από: 

◆ Κατά κύριο λόγο, το αμερικανικό ΥΠΕΞ και την αλληλογραφία του με τις αμερικανικές πρεσβείες σε Αθήνα και Άγκυρα με στόχο την προώθηση μιας πρωτοβουλίας της Ουάσιγκτον για μια ελληνοτουρκική συμφωνία συνεκμε­τάλλευσης του Αιγαίου. Πρόκειται για τα έγγραφα που περιήλθαν στην Ελλη­νική Υπηρεσία Πληροφοριών μέσα από την κατασκοπευτική δραστηριότητα του Στηβ Λάλα το διάστημα 1991-93. ◆ Απόρρητα έγγραφα του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών την περίοδο μετά το 2000, οπότε γίνονται αντιλη­πτές οι συνέπειες που έχει για τα ελλη­νικά συμφέροντα η κρίση των Ιμίων. 

♦ Χαρακτηριστικά τμήματα από δύο βιβλία διδασκαλίας στελεχών των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων και της τουρκικής διοίκησης για τις τουρκικές θέσεις στο Αιγαίο, όπως αυτές διατυ­πώθηκαν μετά την κρίση των Ιμίων. 

1.  Αριθ. 1931/7.5.91: Εκτεταμένη έκθεση της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα (Williams) «επί των ελλη­νοτουρκικών διαφορών στο Αιγαίο». Στην έκθεση προβάλλεται ως κίνητρο για μία ελληνοτουρκική συμφωνία για πετρελαϊκές έρευνες στο Αιγαίο η ύπαρξη ενός κοιτάσματος στη Θάσο της τάξης του ενός δισεκατομμυρίου βαρελιών. Παρουσιάζονται επίσης οι εκτιμήσεις της πρεσβείας για τις δυνα­τότητες / πιθανότητες να προχωρήσει ένα σχέδιο διευθέτησης. 

2. Αριθ. 3163/21.2.92: Οδηγίες του State Department (Eagleburger) στην αμερικανική πρεσβεία στην Άγκυρα να διαβεβαιώσει την τουρκική κυβέρ­νηση ότι η Ουάσιγκτον δεν επιθυμεί την επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων. 

3.  Αριθ. 1835/3.4.91: Τηλεγράφη­μα του State Department (Kimmitt R., Under Secretary of State for Political Affairs - 1989-1991) προς τις πρεσβεί­ες Αθήνας και Άγκυρας με στόχο την πυροδότηση ελληνοτουρκικού διαλό­γου. Στόχος, οι έρευνες και η εκμετάλ­λευση πετρελαϊκών κοιτασμάτων στο Αιγαίο.

4.  Αριθ. 1839/3.4.91: Τηλεγράφη­μα της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα (Sotirhos), με το οποίο επιδο­κιμάζεται η έναρξη της πρωτοβου­λίας που αναφέρεται στο πιο πάνω (1835/3.4.91) τηλεγράφημα. 

5.  Αριθ. 1850/4.4.91: Τηλεγράφη­μα της αμερικανικής πρεσβείας στην Άγκυρα (Abramowitz M.), στο οποίο η πρωτοβουλία του State Department (1835/3.4.91) χαρακτηρίζεται «λογικό έναυσμα για την πυροδότηση διμερών ελληνοτουρκικών διαπραγματεύσε­ων». 

6. Αριθ. 1890/21.4.91: Τηλεγράφη­μα της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα (Sotirhos), στο οποίο περιγρά­φεται η συζήτηση με τον πρωθυπουρ­γό Κωνσταντίνο Μητσοτάκη και το πώς αυτός αποδέχεται την αμερικανική πρωτοβουλία για τις γεωτρήσεις στο Αιγαίο. 

7. Αριθ. 1904/28.4.91: Τηλεγράφη­μα του επιτετραμμένου της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα (Williams) για την αποτίμηση της συνάντησης Μητσοτάκη - Σωτήρχου και τα επόμενα βή­ματα της πρωτοβουλίας. 

8.  Αριθ. 1362/20.1.91: Τηλεγράφη­μα της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα για την προετοιμασία της επί­σκεψης του Έλληνα ΥΠΕΞ Αντώνη Σαμαρά στην Ουάσιγκτον. 

9.  Αριθ. 2820/5.12.91: Τηλεγράφη­μα της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα για την προετοιμασία της επί­σκεψης του πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη τον Δεκέμβριο του 1991 στην Ουάσιγκτον. 

10.  Αριθ. 2741/19.11.91: Τηλεγρά­φημα - ανάλυση του State Department (Eagleburger) για τις δυνατότητες και τη θέση της Τουρκίας στον κόσμο μετά το τέλος της Σοβιετικής Ένωσης. Το τη­λεγράφημα αποτυπώνει συνομιλία των υφυπουργών ΗΠΑ - Τουρκίας στην Ου­άσιγκτον. 

11.  Αριθ. 3154/20.2.92: Τηλεγρά­φημα του State Department , το οποίο περιγράφει τη συζήτηση του εκτελού-ντος χρέη ΥΠ ΕΞ των Η ΠΑ (Kanter) με τον Τούρκο ΥΠΕΞ (Cetin) για τον τουρκικό ρόλο στην περιοχή. 

12. Αριθ. 3094/10.2.92: Τηλεγράφη­μα από την αμερικανική πρεσβεία στην Άγκυρα (Barkley), το οποίο καταγράφει τις τουρκικές φιλοδοξίες και κινήσεις για διεκδίκηση του ρόλου της τοπικής υπερδύναμης. 

13. Αριθ. 3020/28.1.92: Τηλεγράφη­μα της αμερικανικής πρεσβείας στην Άγκυρα (Barkley) για τα όρια της προ­σέγγισης της Τουρκίας στην Ε.Ε. και τις δυσκολίες στις γερμανοτουρκικές σχέσεις. 

14. Αριθ. 1892/23.4.91:Ανάλυση για τις αδυναμί­ες του τουρκικού στρα­τού από την DIA (Defence Intelligent Agency). 

15.  Αριθ. 3015/28.1.92: Τηλε­γράφημα - ακτινογραφία των τουρκι­κών Ενόπλων Δυνάμεων από τον ΑΚΑΜ (Ακόλουθο Άμυνας) στην αμερι­κανική πρεσβεία της Άγκυρας. 

16. Αριθ. 1705/9.2.91:  Τηλε­γράφημα της αμερικανικής πρεσβείας της Άγκυρας για τις συνομιλίες πρεσβευ­τή (Αμπράμοβιτς) με παράγοντες του τουρκικού ΥΠΕΞ και στρατού για τις ελ­ληνοτουρκικές σχέσεις. 

17. Αριθ. 3029/30.1.92: Τηλεγράφη­μα από την αμερικανική πρεσβεία στην Αθήνα (Σωτήρχος) με εκτιμήσεις για την επικείμενη συνάντηση Μητσοτάκη - Ντεμιρέλ στο Νταβός. 

18. (Πρωτότυπο: Responding to streamer project in Aegean ): Τηλεγράφημα από το State Department (Baker) προς την αμερικανική πρεσβεία στην Αθήνα με οδηγίες για τον τρόπο αντί­δρασης στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα ερευνών στο Αιγαίο (streamer project in Aegean). 

19. Αριθ. 3251/16.3.92: Τηλεγράφη­μα της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα, το οποίο περιγράφει το πάγω­μα της αμερικανικής πρωτοβουλίας για γεωτρήσεις στο Αιγαίο και του ελληνο­τουρκικού διαλόγου. 

20. Αριθ. 3244/13.3.92: Τηλε­γράφημα από το State Department (Eagleburger) προς την αμερικανική πρεσβεία στην Αθήνα για τον υπολογι­σμό των αντιδράσεων - συνεπειών στην περίπτωση που η Ουάσιγκτον αναγνωρί­σει τη «Δημοκρατία της Μακεδονίας». 

21. Αριθ. 3237/12.3.92: Τηλεγρά­φημα της αμερικανικής πρεσβείας στις Βρυξέλλες, το οποίο περιγράφει την ελληνική απομόνωση από τους Ευρω­παίους εταίρους για το θέμα της ονομα­σίας της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημο­κρατίας της Μακεδονίας.

22. Αριθ. 3111/12.2.92: Τηλεγρά­φημα της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα με ανεπί­σημη ενημέρω­ση του πρεσβευ­τή Σωτήρχου από τον   ευρισκόμενο (στις 11.2.92) στις ΗΠΑ επιτετραμμένο της πρεσβεί­ας Williams για την πιθανή στάση της αμερικανικής κυβέρνησης στο θέμα   αναγνώρι­σης της «Μακε­δονίας». 

23.  Αριθ. 1905/28.4.91: Τηλεγρά­φημα - διάβημα της αμερικανικής πρε­σβείας στην Αθήνα προς την αμερικα­νική πρεσβεία στο Βελιγράδι για την προβολή θέματος ύπαρξης «μακεδονι­κής μειονότητας» στην Ελλάδα. 

24.  Αριθ. 2619/17.10.91: Τηλεγρά­φημα  της  αμερικανικής  πρεσβείας στην Αθήνα (Σωτήρχος), στο οποίο γίνε­ται ανάλυση των οικονομικών σχέσεων Ελλάδας - Τουρκίας και η πρόβλεψη για θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο τα επόμε­να τρία με πέντε χρόνια! 

25.  Το «έγγραφο Ατές»: Έγγραφο -βιβλίο 150 σελίδων, το οποίο προετοιμάστηκε από την Τουρκική Ακαδημία του Πολεμικού Ναυτικού ακριβώς μετά την κρίση των Ιμίων με στόχο «οι εργα­σίες που θα γίνουν σχετικά με τα νησιά, νησίδες και βραχονησίδες του Αιγαίου στο άμεσο μέλλον να θεμελιωθούν πά­νω σε επιστημονικές βάσεις και αλή­θειες». Το εν λόγω «βιβλίο - έγγραφο» μεταφράστηκε από το ελληνικό υπουρ­γείο Άμυνας. 

26.  «Το θεμελιώδες πρόβλημα στο Αιγαίο - τα νησιά αμφισβητούμενης κυ­ριαρχίας»: Βιβλίο που εκδόθηκε από το Ανώτατο Ίδρυμα Κουλτούρας και Ιστο­ρίας «Κεμάλ Ατατούρκ» το 1998. Έχει μεταφραστεί από το ελληνικό υπουρ­γείο Άμυνας για «εσωτερική χρήση» αποκλειστικά. 

27. Α4 Διεύθυνση - Τμήμα Αεροναυτιλιακό: Άκρως Απόρρητο σημείωμα του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών για την κατάργηση του θαλάσσιου συνόρου από τους νέους (2002) αμερικα­νικούς χάρτες. 

28.   Α7 Διεύθυνση: Τηλεγράφημα του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών προς τις ελληνικές πρεσβείες σε Λευκω-σία και Ουάσιγκτον για την αμερικανική φιλική «υπόδειξη» περί της κατάργησης των ελληνοκυπριακών ασκήσεων. 

29. Α4 Δ/νση Τουρκίας: Ανάλυση του αρμόδιου για τα ελληνοτουρκικά τμή­ματος του ελληνικού ΥΠΕΞ για την ευ­ρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας και την ελληνική βοήθεια για να λάβει η Τουρκία ημερομηνία διαπραγματεύσε­ων ένταξης στην Ε.Ε. 

30. Α4 Δ/νση. Σημείωμα: Σημείωμα της αρμόδιας Διεύθυνσης του ελληνι­κού ΥΠΕΞ, στο οποίο επισημαίνεται ότι, παρά το κλίμα προσέγγισης, η Τουρκία εμφανίζεται αμετακίνητη στις θέσεις της στο Αιγαίο.

Το επικίνδυνο μέλλον

Το βιβλίο αντιμετωπίζει με αυστηρή ουδετερότητα το πρωτογενές υλικό του επιχειρώντας να ανασυν­θέσει το σχετικά πρόσφατο παρελθόν των ελληνο­τουρκικών - αμερικανικών σχέσεων και να το εξε­τάσει χωρίς προκαταλήψεις, με τους εξής αυτονό­ητους στόχους:

◆ Να προσφέρει μια ερμηνεία για το σήμερα (πα­ρόν) των σχέσεων στο τρίγωνο Ελλάδα - Τουρκία -ΗΠΑ. 

◆ Να επισημάνει το βαρύτατο οικονομικό κόστος (υπεύθυνο σε μεγάλο βαθμό για τη συσσώρευση του χρέους και την ελληνική χρεοκοπία) που συνεπάγεται για την Ελλάδα η εξέλιξη αυτής της τρι­γωνικής σχέσης μεταξύ Αθήνας - Άγκυρας - Ουάσι­γκτον. 

◆ Να υπενθυμίσει ότι οι αιτίες των μελλοντικών δεινών προκύπτουν από τις επιλογές του παρόντος και υπ’ αυτήν την έννοια οι μελλοντικοί κίνδυνοι θα πρέπει να αντιμετωπιστούν σήμερα, όσο ακόμη εί­ναι δυνατή η αποτροπή τους.2