Η παγκόσμια οικονομική κρίση πλησιάζει προς το τέλος της. Στη θέση της θα έρθει η παγκόσμια ύφεση.
Η πλειοψηφία των ανεπτυγμένων χωρών οι οποίες αντιμετώπισαν την κρίση, έχουν εναποθέσει τεράστιες ελπίδες στους εταίρους τους στην παγκόσμια οικονομία. Το 2008 – 2009 πολλές από αυτές είχαν επιβιώσει χάρη στο εξωτερικό δανεισμό. Ήρθε η ώρα να βγουν από το έρεβος μετά τη κρίση, να ανατάξουν την οικονομία, να ασχοληθούν με την ανάπτυξη, τα χρήματα όμως πηγαίνουν για τις πληρωμές του δημόσιου χρέους.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα για την παγκόσμια οικονομία, η ευνοϊκή το 2005 – 2006 κατάσταση και, βασικά, ανεκτή το 2008 – 2009 ως προς τις διαστάσεις του δημόσιου χρέους, το 2010 να γίνει πολύ οξυμένη. Τόσο οξυμένη που ήταν το βασικό θέμα στη σύνοδο κορυφής της G20 στο Τορόντο τα 2010. Τότε τέθηκε ο στόχος να μειωθεί το έλλειμμα κατά δύο φορές μέχρι το 2013. Σήμερα, είναι γνωστό, ότι ο στόχος αυτός δεν επετεύχθη.
Στην ιστοσελίδα του περιοδικού the Economist μπορεί κανείς να δει το Ρολόι του παγκόσμιου χρέους (http://www.economist.com/content/global_debt_clock). Ο διαδραστικός χάρτης δείχνει τη δυναμική του εξωτερικού χρέους των χωρών από το 2002. Το ύψος του εξωτερικού χρέους στην πλειοψηφία των ευρωπαϊκών χωρών κυμαίνεται γύρω στο 80%. Ηγετική θέση μεταξύ των Ευρωπαίων κατέχει η πολύπαθη Ελλάδα, αλλά δεν είναι καλύτερη η θέση της Μεγάλης Βρετανίας και της Ιρλανδίας, το ίδιο ισχύει για τη Γαλλία, την Ιταλία και την Πορτογαλία. Το χρέος της Ιαπωνίας γενικά σήμερα είναι το 241% του ΑΕΠ.
Ο άμεσος στόχος είναι η εφαρμογή μιας τέτοιας δημοσιονομικής πολιτικής, κατά την οποία το δημόσιο χρέος δεν πρόκειται να υπερβαίνει το 90% του ΑΕΠ. Αυτό θα τους επιτρέψει να εξυπηρετούν αποτελεσματικά το δημόσιο χρέος και ταυτόχρονα να διαθέτουν και την αναγκαία ποσότητα πόρων για την επίλυση των εσωτερικών προβλημάτων του κράτους.
Αρκεί όμως αυτό για την έξοδο από την ύφεση; Ιδιαίτερα αν λάβουμε υπόψη μας και άλλους αρνητικούς παράγοντες, οι οποίοι προγραμματίζονται για συζήτηση στους G 20, και οι οποίοι συνδέονται βασικά με τις αποτυχίες στους συναλλαγματικούς πολέμους. Οι εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα επιμείνουν σημαντικά για πιο σκληρά μέτρα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση σκοπεύει να θέσει ανώτατο όριο στο χρέος το 60% του ΑΕΠ. Αυτό σημαίνει αύξηση φόρων και μείωση της χρηματοδότησης προγραμμάτων κοινωνικής πολιτικής.
Και παρόλα αυτά, η ενασχόληση με το δημόσιο χρέος είναι πράγμα απολύτως αναγκαίο. Γιατί και η Ρωσία πρότεινε νε τεθεί ψηλά στην ατζέντα.
Οι ουσιαστικές χρεοκοπίες της Ελλάδας και της Κύπρου είναι απλά το πρώτο κουδούνι. Μπορεί κάποιος να το ακούσει, μπορεί και να το αγνοήσει. Και το γεγονός ότι στη Ρωσία αντέδρασαν σε αυτό το κουδούνι δείχνει το επίπεδο υπευθυνότητας της Ρωσικής Ομοσπονδίας ως παίκτη στη διεθνή αρένα. Για τη χώρα μας η μείωση του δημόσιου χρέους σήμερα δεν είναι κρίσιμο. Είναι ένα πρόβλημα των εμπορικών μας εταίρων.
Ωστόσο κανείς δεν περιμένει γρήγορα αποτελέσματα. Με τη δράση της από τη δεκαετία του ’90 η χώρα μας αμαύρωσε την εικόνα της στη διεθνή σκηνή, έχοντας βγει εκτός της πολιτικής διαδικασίας. Οι σημερινές ενέργειες είναι αναγκαία μέτρα για την αποκατάστασή της.
Κυρίλ Σαβίτσκι