του Στέφαν Κάιζερ |
It's Time To End the Greek Rescue Farce
© Der Spiegel
Εξέλιξη του ελληνικού δημοσίου χρέους επί του ΑΕΠ μεταξύ 2008 και 2011 (με κόκκινο) και ύψος του ελληνικού ΑΕΠ σε δις ευρώ (με μπλε)
Την τελευταία διετία, η Ελλάδα τσακώνεται με τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης και το «διεθνές νομισματικό ταμείο» (ΔΝΤ) για τη λεγόμενη «σωτηρία» της. Συμφωνούνται μέτρα λιτότητας και πιέζονται οι ιδιώτες πιστωτές της χώρας να αποδεχθούν το «εθελούσιο» κούρεμα του ελληνικού χρέους. Κι όμως η Ελλάδα βρίσκεται σήμερα σε χειρότερη κατάσταση από ότι δυο χρόνια πριν. Η ελληνική οικονομία συρρικνώνεται, το χρέος αυξάνει και η χώρα κι οι τράπεζές της έχουν αποκλεισθεί από τις χρηματαγορές. Και δεν υπάρχει το παραμικρό σημάδι πως η κατάσταση βελτιώνεται. Κάτι πήγε πολύ στραβά με αυτή τη «διάσωση».
Αλλά δεν φαίνεται να ιδρώνει το αυτί κανενός από τους πρωταγωνιστές της. Συνεχίζουν να διαπραγματεύονται λες και τα πράγματα πάνε κανονικά, ανακοινώνουν το ένα «τελεσίγραφο» μετά το άλλο και φαίνεται να μην παρατηρούν πως οι συζητήσεις τους εγγίζουν πια τον παραλογισμό. Το καλύτερο θα ήταν να μπει αμέσως ένα τέλος σε αυτή τη φάρσα.
Επί εβδομάδες η ελληνική κυβέρνηση διαπραγματεύεται το δεύτερο πακέτο διάσωσής της με τους ιδιώτες επενδυτές και την τρόικα που αποτελείται από το ΔΝΤ, την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και την «ευρωπαϊκή κεντρική τράπεζα» (ΕΚΤ). Αλλά είναι πια σαφές πως αυτό το «πακέτο» βοήθειας δεν αρκεί να σώσει τη χώρα. Φαίνεται πως απλά θα καθυστερήσει τη χρεοκοπία της Ελλάδας και θα χρησιμεύσει να ταλαιπωρηθούν ακόμα περισσότερο οι Έλληνες πολίτες.
Ήρθε η ώρα να αποδεχθούν οι πολιτικοί πως η στρατηγική τους «του καρότου και του μαστιγίου» απέτυχε. Η ιδέα πως η χώρα μπορεί να απελευθερωθεί από τα χρέη της μέσω προγραμμάτων λιτότητας και παροχή δανείων «υπό αυστηρές προϋποθέσεις», δεν δουλεύει. Δεν πρόκειται να δουλέψει ούτε καν αν οι ιδιώτες πιστωτές διαγράψουν μέρος των χρεών της.
Αθετημένες υποσχέσεις
Επί μήνες, οι πολιτικοί της ελληνικής κυβέρνησης και οι λεγόμενοι «διασώστες» του Βερολίνου, των Παρισίων και των Βρυξελλών...................................
|
Αυτή η κατάσταση σχετίζεται εν πολλοίς με την έγνοια για το εσωτερικό πολιτικό κόστος. Η Γερμανίδα καγκελάριος 'Ανγκελα Μέρκελ (Angela Merkel) και ο Γάλλος πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί (Nicolas Sarkozy) προσπαθούν να πείσουν τους ψηφοφόρους τους πως η κατάσταση -ιδιαίτερα οι Έλληνες- βρίσκονται υπό έλεγχο. Εντωμεταξύ το ένστικτο αυτοσυντήρησης των κυβερνητικών ιθυνόντων της Αθήνας τους οδηγεί να ελαφρύνουν όσο το δυνατό περισσότερο την επιβάρυνση του λαού τους.
Κι έτσι οι δύο πλευρές ανταλλάσουν υποσχέσεις που κανείς δεν ξέρει να μπορεί να τηρηθούν. Το τρέχον πακέτο βοήθειας, επί παραδείγματι, συμφωνήθηκε στη σύνοδο της ΕΕ στα τέλη Οκτωβρίου -κι ήδη πρέπει να τροποποιηθεί ως ανεπαρκές.
Η ελληνική οικονομία συρρικνώνεται ταχύτερα του αναμενομένου. Και τα μέτρα λιτότητας που συμφωνήθηκαν το περασμένο καλοκαίρι μετά από πίεση των εταίρων της ευρωζώνης δεν αποδίδουν τα υπεσχημένα αποτελέσματα. Πράγμα που δεν πρέπει να καταπλήσσει κανένα, μια που τα 50 δις ευρώ που υποτίθεται πως θα απέφεραν οι αποκρατικοποιήσεις, ουδέποτε μπήκαν στα ταμεία.
Αβάσιμα στοιχεία
Η αλήθεια θα έπρεπε πλέον να είναι φανερή σε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, των Γερμανών συμπεριλαμβανομένων: τα στοιχεία τους ήταν αβάσιμα. Ποιος θα ήταν ο επενδυτής που θα έβαζε τόσα πολλά λεφτά σε μια χώρα που τόσο βαθιά βυθισμένη στην ύφεση για το ορατό μέλλον;
Αλλά οι προτάσεις για «διάσωση» της Ελλάδας στην κυριολεξία «άστραψαν και βρόντηξαν» στις τελευταίες γερμανικές συστάσεις. Η γερμανική κυβέρνηση θα ήθελε να αποσταλεί στην Ελλάδα ένας «δημοσιονομικός επίτροπος» που να ελέγχει τους Έλληνες. Κι αν δε λειτουργήσει ούτε αυτό, τότε οι Γερμανοί θα ήθελαν να μπορούν να δεσμεύσουν τους λογαριασμούς της Ελλάδας ώστε να είναι βέβαιοι πως θα αποπληρώνονται οι πιστωτές της.
Όπως ήταν φυσικό, παρόμοιες προτάσεις πυροδότησαν κύματα αγανάκτησης. Πέραν της εθνικής ταπείνωσης που θα επέβαλλαν στους Έλληνες, είναι σχεδόν βέβαιο πως η Αθήνα θα εύρισκε τρόπο να τις παρακάμψει. Στο τέλος, οι Γερμανοί θα μετέτρεπαν έναν ολόκληρο λαό σε εχθρό τους, χωρίς να αποκομίζουν το παραμικρό κέρδος.
Η Ελλάδα πρέπει να χρεοκοπήσει
Ίσως τελικά οι διασώστες της Ελλάδας ένθεν κακείθεν της τράπεζας των διαπραγματεύσεων να έκαναν καλά αν επιχειρούσαν για αλλαγή να είναι μια φορά ειλικρινείς: αν η χώρα θέλει να μειώσει με μόνιμο τρόπο το χρέος -και κάποια στιγμή να κατορθώσει να δανειστεί ξανά χρήματα από τις χρηματαγορές- χρειάζεται γενναίο «κούρεμα» του χρέους της. Με άλλα λόγια πρέπει να χρεοκοπήσει.
Και δεν είναι μόνο οι ιδιώτες δανειστές που θα πρέπει να ξεχάσουν ένα μεγάλο τμήμα του ελληνικού χρέους που κατέχουν. Είναι και τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη και η ΕΚΤ. Αυτό θα κόστιζε ακριβά στους φορολογούμενους της Ευρώπης κι επιπλέον θα ήταν και οικονομικά ριψοκίνδυνο. Κανείς δε γνωρίζει στην πραγματικότητα ποιες θα ήταν οι συνέπειες τυχόν ελληνικής χρεοκοπίας στα άλλα κράτη που τα μαστίζει η κρίση, σαν την Πορτογαλία, την Ιρλανδία ή την Ιταλία. Τουλάχιστο όμως, αυτή θα ήταν μια έντιμη λύση.
Φυσικά, η ζωή δε θα σταματήσει εκεί. Προκειμένου να αποφύγουν την επέκταση της κρίσης, τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης θα αναγκαστούν να αναγείρουν ένα ισχυρότερο τείχος προστασίας γύρω από τους κλυδωνιζόμενους εναπομείναντες εταίρους του. Θα κληθούν να βοηθήσουν μερικές τράπεζές τους που θα έχουν προβλήματα λόγω του «κουρέματος» του ελληνικού χρέους.Και θα χρειαστεί να παρασχεθεί στην Ελλάδα μια πραγματική ευκαιρία να ξανασταθεί στα πόδια της και να αρχίσει πάλι να αναπτύσσεται με τις δικές της δυνάμεις -με άλλα λόγια ένα είδος νέου «σχεδίου Μάρσαλ».
Πράγμα που επίσης θα κόστιζε ακριβά και οι Γερμανοί φορολογούμενοι θα αναγκάζονταν να κάνουν αυτό που φοβούνται από την πρώτη μέρα -ήτοι να βάλουν το χέρι στην τσέπη για την Ελλάδα. Αλλά μια τέτοια λύση θα είχε δυο σημαντικά πλεονεκτήματα: τα λεφτά θα ήταν περιορισμένα και θα βοηθούσαν στ' αλήθεια την Ελλάδα.
Ο Stefan Kaiser είναι συντάκτης του «Σπίγκελ» 2
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου