«Δυστυχώς επτωχεύσαμεν» Χαρίλαος Τρικούπης, 1893
Όπως στα ποδοσφαιρικά γήπεδα, οι οπαδοί της αδύναμης ομάδος εύχονται «μία βροχή να μας σώσει», έτσι τελευταίως ορισμένοι προβλέπουν τη χρεοκοπία της Ελλάδος. Ας εξετάσωμε την υποθετική κήρυξι στάσεως πληρωμών στη χώρα.
Εν πρώτοις, μία αληθινή ιστορία: Ο Αιγύπτιος ιδιοκτήτης μιας εταιρείας κινητής τηλεφωνίας, με χρέη άνω των τριών δις ευρώ, προκειμένου να μην πληρώσει τους ομολογιούχους, μετεκόμισε στο Λονδίνον, όπου η πτωχευτική διαδικασία είναι ευνοϊκώτερη της ηπειρωτικής Ευρώπης. Εν συνεχεία, κάλεσε τους κατόχους των ομολόγων να προσέλθουν εις διευθέτησι του χρέους, κατά την οποία θα επλήρωνε κλάσμα της οφειλής του. Όπερ και επέτυχε, με την απειλήν της πτωχεύσεως. Πολλοί οφειλέτες ενέδωσαν και το χρέος επανηγοράσθη στα 10 λεπτά ανά ευρώ.
Αν η απειλή χρεοκοπίας αποδίδει, πόσο μάλλον η ίδια. Η Αργεντινή, η Ρωσία και η Τουρκία είναι μερικά παραδείγματα χωρών που ουσιαστικώς χρεοκόπησαν την τελευταία 20ετία, για να................. για να ευημερήσουν εν συνεχεία.
Ολίγη θεωρία τώρα. Σύμφωνα με την άλγεβρα, ένα χρέος είναι αδιατήρητον εάν το επιτόκιον εξυπηρετήσεως υπερβαίνει τον ρυθμόν αυξήσεως του εισοδήματος. Τούτο ισχύει όχι μόνον δι’ άτομα, οικογενείας και επιχειρήσεις αλλά και γι’ ακυβέρνητες πολιτείες. Όταν ο ρυθμός αυξήσεως των τόκων υπερβαίνει τον ρυθμόν αναπτύξεως της εθνικής οικονομίας, η κυβέρνησι πρέπει να εκπονήσει πλεονασματικό προϋπολογισμό. Το πλεόνασμα πρέπει να αυξάνει όσον υψηλοτέρα είναι η αναλογία χρέους προς εισόδημα. Οι φόροι πρέπει ν’ αυξάνονται σ’ ένα ανοδικό περιβάλλον επιτοκίων. Επίσης, όταν το επιτόκιον υπερβαίνει τον ρυθμό αυξήσεως των εξαγωγών, το έλλειμμα εξωτερικών συναλλαγών είναι αδιατήρητον και οφείλει να τεθή υπό έλεγχο, προτού ανατρέψει την οικονομική ισορροπία των τραπεζών (βλ. σχ. “The algebra of debt growth”, υπό Tim Gongton, The debt threat, Basil Blackwell 1988).
Στον πραγματικό κόσμο της ελληνικής οικονομίας, ο ρυθμός αναπτύξεως του εθνικού εισοδήματος το 2009 ήταν αρνητικός (μείον 2% και κάτι περισσότερον του χρόνου), ενώ το επιτόκιον εξυπηρετήσεως του δημοσίου χρέους άνω του 5%.΄Εναντι της αρνητικής αυτής επιδόσεως, το ελληνικό κράτος «τρέχει» μ’ ένα έλλειμμα 10% του ΑΕΠ ή 25 δις ευρώ. Το έλλειμμα είναι αδιατήρητον και το γνωρίζει τόσον η κυβέρνησις όσον οι ξένοι δανειστές. Απλώς αμφότεροι καιροσκοπούν πιστεύοντες ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) θα τους σώσει (bail-out).
Πιθανώς ναι (εντός της Ευρωζώνης), ενδεχομένως όχι (εκτός). Πάντως η σωτηρία της ελληνικής οικονομίας δεν θα συνεχίζεται στο διηνεκές. Διατρέχει συνεπώς τον κίνδυνον χρεοκοπίας. Επίσης, ενώ οι εξαγωγές της χώρας μειώθησαν εφέτος κατά 22% (17% των εμπορευμάτων και 5% του τουριστικού εισοδήματος), η χώρα πρέπει να πληρώσει άνω των 17 δις ευρώ σε τόκους και να δανεισθή εκ νέου χρεολύσια 30 δις ευρώ. Άρα και το έλλειμμα εξωτερικών συναλλαγών κατέστη ανεξέλεγκτον ήδη από το 2008, εν γνώσει της ΕΚΤ και των ξένων πιστωτών. Συντόμως θα λείψει η ρευστότης, όσα ομόλογα κι αν εκδώσει το Δημόσιο − ιδίως εάν οι τράπεζες δεν τα αναεξοφλήσουν στην ΕΚΤ στα τέλη του 2010.
Οι συνέπειες του χρεοστασίου
Εάν η κυβέρνησις κηρύξει αυτοβούλως στάσιν πληρωμών, δεν θα πληρώσει περί τα 57 δις ευρώ. Ο εξωτερικός δανεισμός θ’ ανασταλεί επ’ αόριστον. Όχι όμως κι ο εσωτερικός δανεισμός, κατά το προηγούμενον της Γαλλίας του κ. Σαρκοζί. Το εθνικόν εισόδημα θα μειωθή 5% απ’ την αύξησι των φόρων (για την ισοσκέλισι του προϋπολογισμού) και τη μείωσι των δημοσίων δαπανών (για τον περιορισμό της σπατάλης).
Οι δανειστές θα κληθούν να διαπραγματευθούν το δημόσιο χρέος, ύψους 310 δις ευρώ, και εάν τυχόν προσληφθή ως διαμεσολαβητής ο γνωστός Αιγύπτιος ημπορεί να το μειώσει έως των 31 δις ευρώ − όπου καθίσταται εξοφλήσιμον εντός 6ετίας.
Oι συνέπειες της στάσεως πληρωμών θα γίνουν αισθητές στον τελευταίο πολίτη της χώρας. Μισθοί και συντάξεις δεν θα πληρωθούν εφ’ ορισμένο χρόνον. Ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων θα μειωθή στο απαραίτητον ύψος (όπερ σκόπιμον). Θ’ ακριβήνει το πετρέλαιο, θα λείψουν τ’ ακριβά φάρμακα, θα διακόπτεται το ηλεκτρικό ρεύμα ορισμένες ώρες την ημέρα. Θα κινδυνεύσουν οι τράπεζες αλλ’ ο πανικός γρήγορα θα παρέλθη, ιδίως εάν αυξηθούν τα επιτόκια.
Εν συνεχεία μιας εθνικής χρεοκοπίας, η Ελλάς θα πρέπει ν’ αποχωρήσει της Ευρωζώνης («καλό» διά την ανταγωνιστικότητα) και «κάθε κατεργάρης θα πάει στον πάγκο του». Θα σταματήσουν οι πολιτικές απεργίες και οι παράλογες διεκδικήσεις (π.χ. ΟΛΠ), αλλ’ ουδείς θ’ αδικηθή:
•Οι μεν δανειστές έχουν εισπράξει το κεφάλαιο των απ’ τους τόκους, οι δε ανεπάγγελτοι πολιτικοί θα πάνε σπίτι τους (διά να μην πάνε φυλακήν).
•Ο ελληνικός λαός θα μάθη να παράγει περισσότερα και να καταναλίσκει λιγώτερα. Να ζη εν τω μέτρω των δυνάμεων, όπερ χρήσιμον, ως απέδειξε η νομισματική μεταρρύθμισι της Δυτικής Γερμανίας το 1947 και της Ανατολικής το 1991.
•Όσον αφορά στους ξένους ομολογιούχους, τα παράπονα στην κυρία Μέρκελ και στον κ. Τρισέ που έκαναν «τα στραβά μάτια», όταν οι ελληνικές κυβερνήσεις εδανείζοντο 100 δις ευρώ ετησίως, περισσότερα απ’ ό,τι η Βραζιλία και η Ρωσία ομού − αν και χώρες πολυπληθείς.
Η στιγμή πρόσφορος.
Η Ελλάς δεν θα είναι ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία που θα «βαρέσει κανόνι». Προηγήθη πέρσι η Ισλανδία, που δεν επλήρωσε τους καταθέτες, και η Αυστρία εφέτος, που κρατικοποίησε την τρίτη μεγαλυτέρα τράπεζά της, ολίγον απέχουσα της χρεοκοπίας.
Η Ουγγαρία, η Λιθουανία και η Ρουμανία προσέφυγαν στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείον, που αποτελεί ευφημισμό της στάσεως πληρωμών. Ο πυραμιδοποιός Μέηντοφ εφόρεσε φέσι 60 δις δολάρια σε επενδυτές και κοινωφελή ιδρύματα, όπως ο Αλβανός πρόεδρος Σαλί Μπαρίσα προ λίγων ετών. Ο Ντικ Φαλντ, της Lehman Brothers, έχασε περιουσίαν 600 δις ευρώ. Άνω των 260 μεγάλων επιχειρήσεων επτώχευσαν ανά τον κόσμο και στις ΗΠΑ 250 τράπεζες. Η Ουκρανία ετοιμάζεται τώρα για φαλιμέντο και η Ιρλανδία παρ’ ολίγον, πέρσι.
Η Ελλάς οφείλει 310 δις ευρώ και αδυνατεί να εξοφλήσει το εξωτερικό χρέος. Η εκδοχή της χρεοκοπίας είναι βεβαία αλλ’ ουδέποτε το κλίμα θα ήταν ευνοϊκώτερον απ’ ό,τι σήμερον. Μπροστά στις ξένες, η επικειμένη χρεοκοπία της αποτελεί απλούν πταίσμα. Πρόσθετον πλεονέκτημα είναι ότι με τη χρεοκοπία η χώρα θ’ αποφύγει την υποδόριο πίεσι που ασκείται υπό των ξένων μυστικοσυμβουλίων (S&P, Fitsh, Moody’s), να ενδώσει στα εθνικά της ζητήματα: Σκοπιανό, Κύπρος, Αιγαίον Πέλαγος…
Όπερ έδει δείξαι.
σημ. blog ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΑΠΗΧΕΙ ΤΙΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΚΑΙ ΔΕΝ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΟΤΙ ΥΙΟΘΕΤΟΥΜΕ ΤΑ ΓΡΑΦΟΜΕΝΑ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου