| του Στιβ Κολ |
| The Other Greek Crisis
©New Yorker
O Μοχαμαντί Γιουνούς (Mohammadi Younus) μεγάλωσε στην επαρχία Γκάζνι στο ανατολικό Αφγανιστάν και σπούδασε ιατρική στο βορρά, στο Μαζάρ-Ι-Σαρίφ. Τις μαύρες μέρες της κυριαρχίας των Ταλιμπάν είχε «πολιτικά προβλήματα μαζί τους» και κατέληξε στην φυλακή. Αποφάσισε να εγκαταλείψει την χώρα του και διέφυγε στο Ιράν.
Εκεί αγόρασε ένα πλαστό διαβατήριο για κάτι περισσότερο από 2,000 δολάρια και πήγε στην Τουρκία. Κατεγράφη ως πολιτικός πρόσφυγας από τις υπηρεσίες του ΟΗΕ και επέλεξε ως επόμενο σταθμό του την Ελλάδα, διότι είχε μάθει τον όρκο του Ιπποκράτους κι ήξερε πως ο Ιπποκράτηςήταν Έλληνας. Το 2004 ζήτησε κι έλαβε πολιτικό άσυλο στην χώρα αυτή, κατά πάσα πιθανότητα λόγω των ιατρικών του σπουδών.
Ως προς αυτό, ο Μοχαμαντί είναι εξαίρεση. Φέτος υπολογίζεται πως 6,000 πρόσφυγες ζήτησαν πολιτικό άσυλο στην Ελλάδα, αλλά εγκρίθηκε μόνο η μία στις ένδεκα αιτήσεις. Υπολογίζεται πως στην χώρα αυτή ζουν λάθρα 25,000 Αφγανοί, ενώ·οι εκκρεμείς αιτήσεις πολιτικού ασύλου φτάνουν τις 60,000. Ο Γιονούς προσπαθεί να βοηθήσει τους συμπατριώτες του που καταφτάνουν διαρκώς. Από ένα ταπεινό γραφείο στην Ομόνοια, στο κέντρο των Αθηνών, διευθύνει την «κοινότητα Αφγανών μεταναστών και προσφύγων». Όπως το θέτει επιγραμματικά σε μια απογευματινή μας συνάντηση, «η απόδοση πολιτικού ασύλου δεν δουλεύει».
Όχι στην Ελλάδα τουλάχιστον. Η χώρα δεν ταλαιπωρείται μόνο από το εκτός ελέγχου χρέος, τη λιτότητα και τις γερμανικές απαιτήσεις, αλλά και από την πίεση που ασκεί στα σύνορά της μια ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική που συνδυάζει την ιδεοληψία με τη εθελοτυφλία.
|
Αυτή η συσσώρευση μεταναστών είναι αποτέλεσμα μιας απόφασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) που μοιάζει εξίσου αποτυχημένη όσο το ευρώ. Λέγεται «Δουβλίνο ΙΙ» και εκπονήθηκε το 2003, στα χρόνια της οικονομικής, δημοσιονομικής και νομισματικής αισιοδοξίας. Προβλέπει πως το αίτημα απόδοσης ασύλου μπορεί να ελεγχθεί και να κριθεί μόνο στο πρώτο κράτος-μέλος της ΕΕ από το οποίο εισήρθε κάθε πρόσφυγας στην Ευρώπη. Η γεωγραφική συνέπεια αυτής της ρύθμισης είναι πως η Γαλλία, η Γερμανία και άλλοι ελκυστικοί για τους λαθρομετανάστες προορισμοί μεταθέτουν το γραφειοκρατικό και οικονομικό βάρος του ελέγχου των συνόρων, της εξέτασης των αιτημάτων απόδοσης ασύλου και της ανθρωπιστικής μέριμνας στις ελληνικές αρχές, που η αδυναμία τους δεν τις επέτρεπε να φέρουν αυτό το έργο εις πέρας ούτε καν την εποχή των παχιών αγελάδων.
Η ελληνική οικονομική κρίση προήρθε από την συμπαιγνία της αισχροκερδούς διάθεσης των βορειοευρωπαϊκών κρατών-μελών με τον αμέριμνο υπερδανεισμό των νοτίων. Η φύση της μεταναστευτικής κρίσης είναι πολύ πιο σκοτεινή και επικίνδυνη. Το εξευτελισμένο, διεφθαρμένο και δακτυλοδεικτούμενο ελληνικό κράτος και ο άστατος λαός που καλείται να υπηρετήσει, δεν διαθέτουν ούτε την θέληση, ούτε την ικανότητα, ούτε την επιρροή στην Ευρώπη προκειμένου να διαχειριστούν το ρόλο που τους έχει αναθέσει το «Δουβλίνο ΙΙ». Πώς απάντησε η Γερμανία στο έλλειμμα αυτό; Όπως έγραψε πρόσφατα το «Σπίγκελ», απέστειλε αστυνομικούς-«συμβούλους» που επιτηρούν τα ελληνικά αεροδρόμια και τα λιμάνια κι εντοπίζουν τυχόν λαθρομετανάστες «ύποπτους» να διαφύγουν προς την βόρεια Ευρώπη. «Η υπόλοιπη Ευρώπη σφράγισε τις πύλες της».
Αφού νωρίτερα εφέτος καλλιέργησαν την ιδέα της αποχώρησης της Ελλάδας από την ευρωζώνη, οι Ευρωπαίοι ηγέτες και ιδιαίτερα η 'Ανγκελα Μέρκελ (Angela Merkel) σήμερα απομακρύνονται από το ενδεχόμενο αυτό. Στην Ελλάδα, οι εκλογές του Ιουνίου εξέλεξαν μια κυβέρνηση πολύ πιο αποφασισμένης να τηρήσει τους δημοσιονομικούς όρους της Ευρώπης, ενώ το καλοκαίρι η αστάθεια της ισπανικής και ιταλικής αγοράς ομολόγων αποθάρρυνε όσους θεωρούσαν πως η αποχώρηση της Ελλάδας θα μπορούσε να θεωρηθεί ευρωπαϊκή εξαίρεση. Σύμφωνα με τους αριθμούς, το ευρώ είναι σήμερα πολύ λιγότερο ευάλωτο σε τυχόν χρεοκοπία της Ελλάδας. Αλλά οι αριθμοί δεν συνεκτιμούν το εκρηκτικό κλίμα που έχει δημιουργήσει στην χώρα και ιδίως στους δρόμους της Αθήνας η λιτότητα, σε συνδυασμό με το ανυποστήρικτο καθεστώς του «Δουβλίνο ΙΙ».
Τον Ιούνιο οι Έλληνες υπερψήφισαν την Ευρώπη, αλλά έδωσαν παράλληλα ποσοστό-ρεκόρ στην «χρυσή αυγή» (ΧΑ) μια ως πρόσφατα περιθωριακή ακροδεξιά ομάδα, που τα μέλη της φοράνε μαύρα τι-σερτ και επιτίθενται στα μέλη της οργάνωσης του Μοχαμαντί Γιουνούς και τους άλλους μετανάστες της πρωτεύουσας. Όταν βρέθηκα στην Αθήνα την περασμένη εβδομάδα, οι αστυνομικές αρχές, υπό την πολιτική πίεση της ΧΑ, εξαπέλυσαν τη μεγαλύτερη στην ιστορία επιχείρηση-«σκούπα» κατά μεταναστών, επιστρατεύοντας στρατιές αστυνομικών σε επιχειρήσεις ελέγχου των αδειών παραμονής κάθε σκουρόχρωμου ή με ξενική εμφάνιση κατοίκου της πρωτεύουσας. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της αστυνομίας, η επιχείρηση αυτή θα συνεχιστεί «εις το διηνεκές».
Ένα απόγευμα, ενώ βρισκόμουν σε μια γειτονιά της Αθήνας με έντονη μεταναστευτική παρουσία, είδα πάνοπλους Έλληνες αστυνομικούς να τοποθετούν σε σειρές σκουρόχρωμους διαβάτες για να ελέγξουν τα χαρτιά τους και να σέρνουν όσους δεν τα είχαν μαζί τους ως τα σταθμευμένα λεωφορεία που τους μετέφεραν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Φυσικά τα στρατόπεδα αυτά είναι αξιοπρεπή και με υποδομές που αρμόζουν σε σωφρονιστικά καταστήματα ενός κράτους δικαίου. Παρ' όλα αυτά, η σκηνή εξακολουθούσε να έχει έντονο το άρωμα της δεκαετίας του 1930 (και ήταν επίσης ένα προμήνυμα για το πώς θα έμοιαζαν οι δρόμοι του Φοίνιξ της Αριζόνα αν επέβαλλαν τις απόψεις τους οι πιο ένθερμοι ξενόφοβοι ακτιβιστές, που ήδη εν πολλοίς υποστηρίχτηκαν από το ανώτατο δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών).
Παντού στην Ευρώπη κατά καιρούς έχουν αναδειχθεί ακροδεξιά κόμματα που «ξεφούσκωσαν» αφού έφτασαν ένα συγκεκριμένο επίπεδο εκλογικής απήχησης (όπως συνέβη πρόσφατα στην Ολλανδία) και το ίδιο πιθανότατα θα συμβεί και με την ΧΑ. Η υπερψήφισή της από τους Έλληνες έχει να κάνει περισσότερο με μια αντικαθεστωτική διάθεση παρά με συνειδητό υπερπατριωτισμό· ακόμα και σήμερα, υπό την πίεση της κρίσης, η Αθήνα αποπνέει σε μεγάλο βαθμό τον αέρα μιας ανεκτικής, προοδευτικής και κοσμοπολίτικης μεγαλούπολης.
Από την άλλη, οι πιέσεις αυξάνουν. Η κυρίαρχη στην ΕΕ αφήγηση για την κρίση υπερεκτιμά την χρηματοπιστωτική ασφάλεια από εκείνη των ανθρώπων -και αγνοεί περιθωριακές ομάδες σαν τους λαθρομετανάστες από την Αφρική και τη νότιο Ασία, ενώ θεωρεί πως η αδυναμία του ελληνικού κράτους οφείλεται στα ηθικά του παραπτώματα. Αλλά αυτή η αφήγηση είναι εκείνη των δανειστών της Ελλάδας και στους δρόμους της Αθήνας, φαίνεται να έχει χαθεί κάθε ισορροπία.
Ο Steve Coll είναι κορυφαίος Αμερικανός συγγραφέας και δημοσιογράφος .
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου